De meest gestelde vragen over cataract en cataract operaties:
Wanneer er cataract wordt vastgesteld zullen we je heel wat informatie geven en details over een eventuele ingreep bespreken. We verzamelden de meest gestelde vragen over deze behandeling:
Cataract is het vertroebelen van de ooglens. Het is geen ziekte maar een leeftijdsgebonden verschijnsel. Door het troebel worden van de ooglens zal het zicht wazig worden.
Een goede levensstijl is belangrijk voor de gezondheid van je ogen: je ogen beschermen tegen de zon, niet roken en een gezond dieet aanhouden. Cataract is echter een leeftijdsgebonden verschijnsel, vermijden is niet mogelijk. Cortisone-inname kan cataract wel doen ontstaan. Ook diabetespatiënt hebben een verhoogde kans op vroegtijdig cataract.
De juiste oorzaak is niet gekend. Met het ouder worden verloopt de uitwisseling van zuurstof en voedingsstoffen minder goed, hierdoor verdwijnt de structuur uit de netjes parallel geranschikte eiwitten van de lens: de lens wordt troebel.
Cataract geeft typisch symptomen van wazig zicht, kleurveranderingen, schaduwbeelden, last van moeilijk zicht in het donker of bij veel zonlicht.
De regel is dat we cataract opereren indien men hinder ondervindt van het zicht. Indien we cataract vaststellen maar de klachten beperkt zijn, nemen we vaak een afwachtende houding aan, met een nieuwe controle enkele maanden tot een jaar nadien.
Er zijn echter enkele uitzonderingen:
- Indien uw zicht op de schaal minder goed is dan 5/10 bent u niet meer rijgeschikt (auto). Indien u wenst verder te blijven rijden is een ingreep noodzakelijk.
- Indien uw lens erg dik wordt en veel plaats inneemt in het oog kan uw voorste oogkamer hierdoor vernauwen. Het uitstellen van een ingreep kan de gezondheid van je oog in gevaar brengen. Hiervan zal de oogarts u op de hoogte stellen.
- Indien cataract uw brillen fors van sterkte doet veranderen over enkele weken tot maanden tijd, verwachten we eenzelfde evolutie in de nabije toekomst. We zullen het aankopen van nieuwe brillen dan ook afraden. Meestal is er bij deze wijzigingen ook sprake van uitgesproken cataract, en zullen we een behandeling sterk aanraden.
Indien u twijfelt maar forse hinder ondervindt, of we raden u de ingreep aan omwille van beperkt zicht (mogelijk zonder dat u dit zelf ondervindt omwille van het gradueel ontstaan van de lenstroebelingen) laat u de ingreep beter uitvoeren. Zonder een cataractingreep zullen de klachten enkel toenemen en nooit spontaan verbeteren.
Cataract kan je maar 1 keer opereren, eens de troebele lens vervangen is door een heldere kunstlens zal deze lens je leven lang helder blijven. Gezien de lens in het oogvocht zit, zonder enige bloedvaten in de buurt, bestaat er ook geen kans op afstoting. Wat we regelmatig wel zien na enige tijd is nastaar. Nastaar is het troebel worden van het zakje dat rond de kunstlens zit. Deze vertroebeling verstoort opnieuw het zicht maar kan gemakkelijk verholpen worden op de raadpleging door een korte laserbehandeling (1 minuut), zittend aan de onderzoekslamp. Nastaar zal ook maar eenmalig optreden na een cataractingreep.
Neen, de cataract operatie is niet pijnlijk. We gebruiken druppelverdoving, de werking van zo’n verdovende druppel is bijzonder goed, waardoor je oog snel volledig pijnloos is.
Wel kan men wat druk voelen, soms hindert het water dat gebruikt wordt tijdens de ingreep omdat het wat langs het oog naar beneden kan lopen.
De anesthesist volgt mee je ingreep en geeft systematisch wat spierontspannende medicatie voor en ook tijdens je ingreep, iedereen is wel wat angstig bij het betreden van een operatiezaal.
Ingrepen onder algemene verdoving worden enkel uitzonderlijk uitgevoerd indien men moeilijk kan stilliggen of erg angstig is voor de ingreep.
Neen, de standaard is dat beide ogen afzonderlijk geopereerd worden. Het is belangrijk de genezing van het eerste oog af te wachten, en zo nodig kleine aanpassingen naar brilsterkte te doen aan het tweede oog. De belangrijkste reden is echter het infectierisico. Een infectie na een cataract operatie is uiterst zelden, maar in geneeskunde nooit onbestaande.
Onze ervaring leert dat een ingreep aan het tweede oog net iets anders ervaren wordt dan de eerste, ook al wordt elke ingreep erg gestandaardiseerd uitgevoerd. De reden is vermoedelijk het bijzonder goede en pijnloze verloop van de eerste ingreep! Hierdoor valt de onderhuidse stress weg, die net functioneerde als een goede filter voor de ervaringen in de operatiezaal. Sommige patiënten ervaren vaak dat de tweede ingreep hierdoor wat langer duurde of wat meer druk op het oog gaf.
De femto laser voor cataractingrepen is een techniek waarbij de laser voorafgaand aan de ingreep de insnedes in het oog maakt, de opening in het zakje van de lens, en de lens in stukjes verdeeld. De voordelen van deze techniek zijn de verminderde tijd en aantal instrumenten in het oog en de verbeterde centrage en uitlijning van specifieke implantlenzen. Het is een recente techniek die ontwikkeld werd in de zoektocht naar steeds betere resultaten voor patiënten die brilvrij wensen te zijn door hun cataractingreep. Zowel de manuele als de lasertechniek zijn zeer betrouwbaar en de kans op complicaties is bijzonder klein.
De dag van de cataract operatie is je oog niet pijnlijk, je kan wat druk ervaren of een licht schurend gevoel. Meer pijn is niet standaard, contacteer de oogarts hiervoor. De dag na de ingreep heeft de overgrote meerderheid van de patiënten geen last meer. De wondjes worden ook niet gehecht, maar sluiten spontaan. Af en toe zijn er wel eens klachten van een licht schurend gevoel, ten gevolge van de kleine insnedes die in het oog werden gemaakt. Dit houdt meestal enkele dagen aan, zeldzaam enkele weken.
De dag van de ingreep dien je een chauffeur te voorzien. Je hebt wat spierontspannende medicatie toegediend gekregen en een doorzichtig oogschelpje voor het geopereerde oog, wat maakt dat autorijden niet toegelaten is.1
Cataractingrepen zijn in de eerste plaats ingrepen om het zicht te verbeteren, gezien we echter de lens verwisselen zijn er mogelijkheden om gelijktijdig de bril aan te pakken. Meestal wordt een unifocale lens geplaatst, hiermee zie je goed op 1 afstand (lezen of veraf), voor de andere afstanden zal een bijkomende brilcorrectie noodzakelijk zijn. Een multifocale implantlens corrigeert het zicht op de verschillende afstanden. Een torische implantlens is een specifieke lens die je oogarts op maat zal bestellen bij astigmatisme (je oog is niet perfect rond maar ovaal), deze bestaat zowel in uni- als multifocale lens.
Cataractchirurgie geeft prima resultaten voor het wegwerken van de bril, maar een lichte bril is niet steeds uitgesloten. Weet dat bij een klein aantal patiënten de genezing anders verloopt dan gemiddeld, en er dan ook meer bril zal zijn dan we eigenlijk gehoopt hadden. Een standaard cataractingreep is geen ingreep met garantie op het brilloos zijn. Hier zijn dan wel andere oplossingen voor, die met de oogarts besproken kunnen worden.
Onmiddellijk na de ingreep is het zicht uit het geopereerde oog zo goed als verdwenen, dit recupereert snel. De dag van de ingreep varieert het zicht van zeer wazig tot licht wazig, oa door de oogzalf. De dag na de ingreep varieert het zicht van wazig (zeker bij uitgesproken cataract) tot al kristalhelder. Gemiddeld duurt de hersteltijd 1-2 dagen, al kan een oog sporadisch ook wat meer tijd nodig hebben om te genezen dan gemiddeld. Na de ingreep volgt er bij multifocale implantlenzen een gewenningsperiode gezien het toch gaat om een nieuwe manier van kijken. Ook hierin zit variatie van enkele dagen tot een half jaar na de ingreep.
Normale activiteiten zijn onmiddellijk toegelaten (lezen, TV, huishouden).Vermijd zware inspanningen en een stofferige omgeving gedurende 5 dagen. Wees voorzichtig met je ogen die nu wat gekwetst zijn en vermijd water en zeep in de ogen (douche) gedurende 5 dagen en draag 2 weken geen make-up. Zwemmen wordt 3 weken afgeraden.
1. WAAROM EEN NIEUWE LENS?
De ooglens kan vervangen worden om 2 redenen.
- Cataract : Cataract is het vertroebelen van de ooglens. Dit komt meestal voor op oudere leeftijd als gevolg van een normaal verouderingsproces van het oog. Bij cataract heeft men volgende klachten:
- Wazig beeld
- Kleurveranderingen
- Schaduwbeeld
- Last van schitteringen
- Moeilijk zien in het donker of bij veel zonlicht
- Wisselende brilsterkte - Als oplossing om te kunnen zien zonder bril. Indien men na 50 jaar leesproblemen heeft is het vaak gunstiger om de ooglens te vervangen door een (multifocaal) lensimplantaat in plaats van ogen laseren.
2. DE IMPLANTLENS
Monofocale implantlens
Dit is de standaard, en meest geplaatste implantlens. Met deze lens is het zicht voornamelijk scherp op een welbepaalde afstand. (VER/DICHT)
Voor de andere afstand(en) zal een aangepaste lees- of vertebril noodzakelijk zijn
We brengen in deze categorie ook onze ‘comfortlenzen’ onder.Dit zijn lenzen die iets beter zien op tussenafstand dan een pure monofocale lens. Het vertezicht is daardoor ook net wat minder goed.Het kan een mooie tussenoplossing zijn voor patiënten die niet in aanmerking komen voor een multifocale lens, maar je zal niet kunnen functioneren zonder leesbril.
Multifocale implantlens - multifocale implantaten
|
Zicht met monofocale lens |
Zicht met multifocale implantlens |
De multifocale implantlens is gemaakt om zowel ver als dichtbij te kunnen kijken. Het is een compromis tussen de verschillende afstanden, maar kan een fijne oplossing zijn voor wie graag zonder bril door het leven wil. Sommige patiënten nemen een lichte vermindering van het vertezicht waar en voor bepaalde kleine teksten, zoals info op verpakkingen, kan nog een lichte leesbril nodig zijn. Het is gekend dat elke volledige multifocale implantlens ’s nachts halo’s (kringen rond de lichten) kan veroorzaken.
Wij plaatsen voornamelijk de implantlenzen van de firma AMO (Johnson&Johnson) :
Zij bieden een grote range multifocale implantlenzen zodat we een oplossing op maat voor elk oog vinden.
3 ONZE WERKWIJZE
Wanneer de lens van het oog vervangen dient te worden is het belangrijk om elk detail te bekijken
- We scannen de verschillende structuren voor en achter de lens om andere oogafwijkingen te documenteren voor de ingreep.
- We informeren over de mogelijkheid van lensingrepen met femtosecond laser.
- We zoeken samen naar de beste lens op maat van uw oog en uw verwachtingen.
- We hebben de technische apparatuur in huis om de kwaliteit van uw zicht voor en na de ingreep op te meten.
- We bundelen al onze resultaten en maken statistische analyses van de postoperatieve uitkomst.
- We volgen technologische ontwikkelingen op de voet en implementeren betrouwbare nieuwe technieken en implantlenzen tijdig.
Ons doel:
- De patiënt goed informeren over de mogelijkheden van lenschirurgie. (klassieke ingreep, laseringreep)
- De patiënt wegwijs maken in de wereld van implantlenzen. (Monofocale implantlens, multifocale implantlens)
- Realistische verwachtingen creëren.
- De unieke kans van een lenswissel aangrijpen om te doen wat we goed kunnen: een zo goed mogelijk zicht voor iedereen.
4. DE CATARACT OPERATIE
De operatie kan op 2 manieren uitgevoerd worden. Met de klassieke techniek of met de femtolaser.
Bij de klassieke techniek gebeuren alle handelingen manueel.
Nadien worden de kleine stukjes lens opgezogen met een instrument, de opgevouwen implantlens wordt ingebracht en zal zich langzaam ontplooien in het lenszakje.
Bekijk zeker even dit filmpje:
ga naar hbvl.be
5. De rol van de femtolaser
Sinds de start van de femtolasercataract chirurgie (FLACS) in 2015 zijn we overtuigd van de voordelen die deze techniek met zich meebrengt, zeker voor multifocale inplantlenzen.
De laser zorgt ervoor dat de centrage van de kapselopening in het kapsel optimaal is. Door minder manipulatie en minder noodzakelijke instrumenten zullen zeldzame complicaties tot een minimum herleid worden.
|
De laser aan het werk |
Het oog na de laserbehandeling |
Voordelen voor het astigmatisme
1. Automatische uitlijning van de 2 insnedes volgens het plan van het oog.
2. Plaatsen van bijkomende insnedes (LRIs) in de laser om de kromming te verbeteren.
3. Automatische markering van de juiste as voor de plaatsing van een speciale ‘torische’ lens bij grotere astigmatisme correcties.
6. Het plan van uw oog
Elk oog is anders, elk oog is uniek.
Ons doel is telkens weer de juiste lens en operatietechniek zoeken om onze resultaten te optimaliseren. Hiertoe investeren we voortdurend in specifieke apparatuur om voor elke patiënt het juiste plan van het oog op te maken.
7. Resultaten
We beschikken over de meest moderne toestellen om de juiste implantlens voor elke unieke patiënt te berekenen. Hierdoor zijn onze resultaten wat betreft de gewenste correctie zeer goed.
Soms gedraagt het oog zich echter anders dan gemiddeld en zal ook een juiste berekening niet leiden tot de perfect gewenste correctie. We bespreken samen dan de beste oplossing.
De implantlens gaat levenslang mee.
Tijdens de ingreep wordt het eigen lenszakje behouden, er wordt enkel een opening gemaakt aan de voorzijde. De achterzijde blijft gesloten voor de stabiliteit van de nieuwe lens. De achterzijde van het zakje kan na verloop van tijd vertroebelen. Men krijgt opnieuw de symptomen van staar (nastaar). Dit is eenvoudig en vlot te verhelpen op de raadpleging met een korte pijnloze laserbehandeling aan onze onderzoekslamp met ingebouwde laser. Deze Yag laserbehandeling moet slechts eenmalig gebeuren.
8. Complicaties bij cataract operatie
Cataract operaties zijn zeer frequent uitgevoerde ingrepen en het risico op complicaties is erg klein.
Complicaties die kunnen optreden:
- Infectie/bloeding
- Tijdelijke oogdrukstijging
- Netvliesprobleem
- Zwelling van de macula of het hoornvlies
- Een onstabiele positie van de implantlens door een instabiel lenszakje, waardoor soms geen multifocale lens kan ingeplant worden.
In zeldzame gevallen is een ingreep in tweede tijd nodig.
Zelden zijn er patiënten die niet kunnen wennen aan een multifocale implantlens. We trachten door patiëntselectie dit probleem zo goed als mogelijk te vermijden, gezien een lensimplant wisselen een fragiele ingreep is. Ondanks optimale preoperatieve planning blijft dit toch een klein risico.
9. Kostprijs
Unifocale implantlens:
Zonder cataract zal de kostprijs rond de €1600 per oog bedragen.
Indien er cataract wordt vastgesteld zal de kostprijs lager tot volledig terugbetaald zijn, afhankelijk van het type behandeling.
Multifocale implantlens:
Indien de multifocale lens geplaatst wordt tijdens een cataract operatie dan zal de kostprijs van de lens, femtolaser, berekeningen en garantie op herbehandeling rond de € 1765 bedragen. Deze kosten worden niet gedekt door de ziekteverzekering maar wel (deels) door sommige hospitalisatieverzekeringen.
Indien de multifocale implantlens geplaatst wordt zonder dat er cataract aanwezig is, zal de kostprijs voor dit geheel € 2800 per oog bedragen.
10. Een praktisch overzicht
A. VOOR DE INGREEP
Richtlijnen:
- Stop make-up (ogen en gelaat) 3 dagen voor de ingreep.
- Laat contactlenzen 3 dagen voor de ingreep uit.
- U krijgt een vragenlijst die u invult en afgeeft in het ziekenhuis. .
B. DE DAG VAN DE INGREEP
Adres:
AZ Vesalius BILZEN, Campus St. Martinus
Hospitaalstraat – 3740 Bilzen
Richtlijnen:
- Gelieve u aan het onthaal van het ziekenhuis te melden.
- Breng uw identiteitskaart mee.
- Een licht ontbijt mag (tenzij bij operatie onder algemene verdoving).
- Voorzie een chauffeur.
- Bij belet: gelieve tijdig te verwittigen op het nummer: 012/23 55 01
De ingreep duurt 10- 15 minuten.Onze anesthesist zorgt ervoor dat u op uw gemak bent en dient zo nodig bijkomende rustgevende medicatie toe.Uw totale verblijf in het ziekenhuis duurt een 2-3 tal uur.Voornamelijk omdat uw pupil de nodige tijd krijgt om te dilateren voorafgaand aan de ingreep. Na de ingreep wordt er een doorzichtig schelpje voor het geopereerde oog geplakt. Kort nadien kan u weer naar huis vertrekken.
C. DE DAG NA DE INGREEP
Oogdruppels
|
|
TOBRADEX |
INDOCOLLYRE |
|
WEEK 1 |
3x/dag 1 druppel |
3x/dag 1 druppel |
|
WEEK 2 |
2x/dag 1 druppel |
3x/dag 1 druppel |
|
WEEK 3 |
1x/dag 1 druppel |
3x/dag 1 druppel |
- ’s Ochtends mag u zelf het schelpje losmaken en reeds de druppels indoen
- Indocollyre voorschrift krijgt u reeds voor de ingreep, Tobradex druppels krijgt u in het dagziekenhuis.
- Verdeel de druppels over de dag (’s morgens, ’s middags, ’s avonds)
- Indien u de 2 flesjes op hetzelfde moment druppelt, laat 1 minuut tussen beide druppels zodat de eerste druppel goed kan inwerken.
- De tube Tobradex zalf dient u enkel te gebruiken bij een schurend gevoel.
Bijkomende richtlijnen:
- Normale activiteiten zijn onmiddellijk toegelaten (lezen, TV, huishouden).
- Wat dien je te vermijden:
|
Water en zeep in de ogen (douche) |
5 dagen |
|
Stofferige omgeving |
5 dagen |
|
Zware inspanningen |
5 dagen |
|
Make-up |
1 week |
|
Zwemmen |
3 weken |
- Het is normaal dat uw zicht nog wazig is tot de controle.Bij wat pijn in de eerste uren kan u Dafalgan innemen.
Bij hevige pijn dient u steeds het Oogcentrum te contacteren.
Controle na de operatie
De controle op de dag na de ingreep is in de voormiddag, het juiste uur wordt u meegedeeld in het ziekenhuis.
Alle controles gaan door in het Oogcentrum, Bilzersteenweg 241, Tongeren.
